Baş ağrısı toplumun %90'lık kesiminde mutlaka görülür. Ancak tüm baş ağrıları aynı değildir.
- Hafif yada dayanılmaz ağrılar olabilir
- Ayda bir ya da günde defalarca görülebilir
- Başın tek tarafını yada iki tarafını etkileyebilir
- Bir saat ya da günlece sürebilirVe başağrıları farklı olduğu gibi onlardan kurtulmak için izlenecek metodlarda değişir.
Neden Baş Ağrıları Hakkında Bilgi Sahibi Olmalıyım?
Çünki onlarla yaşamak istemezsiniz!
Bunları Öğrenebilirsiniz
- Yaşadınız başağrılarının tiplerini
- Başağrısını azaltmanın ya da korunmanın yollarını
- Başağrıları için ne zaman tıbbi yardım almanız gerektiğini
Nadiren başağrısıda çekseniz yada hergün başağrısı ile yaşasanız, onunla baş etmenin yollarını öğrenebilirsiniz.
Bağ Ağrısına Neler Yol Açar?
Bu konuda araştırmalar süratle devam etmektedir.
Muhtemel Sebepler
- Kimyasal düzensizlikler, sinirlerde ve beyin içi ve çevresindeki damarlardaki hastalıklar
- Genetik faktörler- Mesela migren ağrılarında ailesel geçiş iyi bilinmekyedir
Ağrı Tetikleyiciler
Ağrıya neden olmazlar. Ancak hazırlayıcı faktörleri aktive ederler.
- Stres
- Depresyon
- Belirli yemekler ve katkı maddeleri
- Açlık veya düşük kan şekeri
- Alkol ve kafein
- Uyku düzeninde değişiklik
- Hormonal değişiklikler
- Hava durumundaki değişimler
- Havada polenler
- Parlak ışık
- Aşırı gürültü
GERİLİM TİPİ BAŞAĞRISI En sıktır.
Semptomlar
- Sıkı bir kep yada kafa bandı takıyormuş hissi uyandıran ağrı
- Başın her iki tarafında ağrı
- Omuzlarda yada boyunda ağrı
Sebepler
Tam anlaşılamamıştır. Muhtemel sebepler:
- Boyun, omuzlar ve başta sıkı adaleler
- Beyin kimyasallarında düzensizlik
Tetikleyiciler
- Fiziksel stres
- Ruhsal stres, ara vermeden bir konu üzerinde uzun süre konsantre olma
- Duygusal stres, depresyon, anksiete gibi
MİGREN BAŞAĞRISI
- Sıklıkla başın sadece bir tarafında olur.
- Hafif yada şiddetli olabilir.
- Sıklıkla kadınlar etkilenir.
Semptomlar
- Orta-ağır zonklayıcı ağrı
- Bulantı, kusma
- Dudaklarda ve yüzde çekilmeler
- Işık ve sese duyarlılık
Bazı migren hastaları başağrısı başlamadan önce ışık parlamaları, zigzag çizgiler ve kör noktalar görebilir.
Sebepler
Gerilim tipi başağrısı gibi nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Beyin kimyasallarının aktivitesinde, sinir sistemi ve kan damarlarındaki değişikler bu ağrılara yol açabilir. Ailesel kalıtımda söz konusudur.
Tetikleyiciler
- Adet dönemi, hamilelik veya menapoz sırasındaki hormonal değişiklikler
- Stres
- Fındık, peynir, kırmızı şarap ve çikolata gibi belirli yemekler ve içecekler
- Hava durumundaki değişiklikler
- Çok fazla ya da çok az uyuma
CLUSTER BAŞAĞRISI
Nadir görülmekle birlikte en şiddetli başağrısı tipi olarak kabul edilir. Sıklıkla erkekler etkilenir.
Semptomlar
- Genellikle göz yanında tek tarafta oldukça şiddetli ağrı
- Etkilenen tarafta göz yaşarması ve burun akması
Bu tip başağrısı haftalar veya aylar boyunca gün içinde defalarca tekrarlayabilir. Sonra aylar hatta yıllar boyu kaybolabilir.
Sebepler
Bilinmemektedir. Bazı araştırmacılar beynin vücut ısısı, uyku ve iştahı düzenleyen bölümünde fonksiyon bozukluğu neticesinde görüldüğünü düşünürler.
Tetikleyiciler
- Mevsim değişiklikleri
- Aşırı sigara içimi
- Alkol alımı
- Uyku düzeninde bozulma
Bazı Bağ Ağrıları Bir Hastalık veya Yaralanmanın Uyarıcı Sinyalleri Olabilir
- Gözler, kulaklar, dişler veya çenenin hastalıkları
- Sinüs enfeksiyonu
- Alerjiler
- Temporal arterit- başın yan tarafındaki arterleri etkileyen ve sıklıkla 55 yaş üzerinde izlenen bir hastalık.
- Beyin tümörü
- İnme
- Anevrizma (Baloncuk)
- Beyin absesi (enfeksiyon)
- Menenjit ( Beyin ve omuriliği saran zarların enflamasyonu)
- Başa şiddetli bir darbe gelmesi
Baş Ağrım İçin Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?
Eğer başağrılarınız evde veya iste rutin aktivitelerinizi yapmanıza engel oluyorsa, eğer mevcut ağrının şimdiye kadar yaşadığınız en şiddetli ağrı olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir sağlık uzmanına başvurun.
Aşağıdakiler Varsa Acil Tıbbi Yardım İsteyin
- Ani ve çok şiddetli gelişen ağrı
- Eşlik eden görmede bozulma, konfüzyon, şuur kaybı, uyuşma veya benzer değişiklikler eşlik ediyor ise
- Gece sizi uykudan uyandırıyor ise
- Daha sık ve şiddetli olmaya başladı ise
- Başa bir darbe sonrası başladı ise
- Ateş ve ense sertliği ile birlikte ise ve/veya boğaz veya solunum yolu enfeksiyonunu takip ediyor ise
- Eşlik eden nöbetler var ise
- Çocuklar veya yaşlılarda görülüyorsa
- Tavsiye edilen dozlarda verilen ilaç tedavisine yanıt vermiyorsa
- Bir göz veya kulak gibi özellikle hep aynı alanı etkiliyorsa
Tanı Konması
Başağrılarınız için tıbbi yardım istediğinizde size sorular sorulacaktır:
- Tıbbi özgeçmiş ve kullandığınız tüm ilaçlar
- Aile öyküsü
- Alkol, nikotin, kafein kullanımı
- Diet ve uyku alışkanlıkları
Ayrıca başağrınız ile ilgili sorularda sorulacaktır
- Ne zamandır bu ağrıları çekiyorsunuz, ağrıyı azaltan ya da arttıran olaylar, vb.
Bazı Testlere İhtiyacınız Olabilir
Fizik muayenenize ilaveten doktorunuz:
- Reflekslerinizi, adale gücünüzü, koordinasyon durumunuzu kontrol edebilir
- Gergin eklemlerinizi kontrol edebilir
- Kan testleri, beyin tomografisi, MR yada başka testler isteyebilir.
Tedavi, Baş Ağrısının Giderilmesine Yardımcı Olabilir
ve yeni başağrılarının oluşumunu önleyebilir.
Aşağıdakiler tek başına ya da kombine şekilde verilebilir.
- İLAÇ TEDAVİSİ Reçete düzenlenebilir
- BESLENMEDE DEĞİŞİKLİKLER Önerilebilir:
- Şarap ve diğer alkollü içecekler, kafeinli içecekler, peynir, vb. belirli gıdalar ve içecekleri daha az tüketin
- Yemeklerinizi her gün aynı saatte yemeye özen gösterin.
- RAHATLAMA TEKNİKLERİ Tavsiye edilebilir:
- Nefes alama egzersizleri
- Rahatlatıcı bir görüntüyü hayal etme
- EGZERSİZ Başağrısını provake eden stresi azaltmaya yardımcı olur.
- PROFESYONEL DESTEK Stresli durumlar ile mücadele etmenize yardımcı olur.
- SİGARAYI BIRAKMA Başağrısının azaltmanın yanında başka sağlık sorunlarınında önüne geçilir.
- FİZİK TEDAVİ Akupunktur, masaj bazı hastalarda yardımcı olabilir.
Kendinize Yardım Etmek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Eğer başağrısı için tedavi ediliyor iseniz şunlar sizin için önemlidir:
- TEDAVİ PLANININIZI TAKİP EDİN Doktorunuzun önerdiği şekilde ilaçlarınızı alın. Size önerilenleri uygulayın
- GERÇEKÇİ OLUN Hiç kimse size hayatınızın sonuna kadar başağrısı çekmeyeceğinizi garanti edemez. Ancak, tekrarlayan başağrılarının döngüsünü kırabilir ve ağrı geldiğinde onunla baş etmeyi öğrenebilirsiniz.
- SABIRLI OLUN Doğru ilaç kombinasyonunu bulmak özellikle birden fazla tip başağrısı çekiyorsanız zaman alabilir.
Eğer nadiren hafif düzeyde başağrısı çekiyor iseniz:
- AĞRI KESİCİ ALIN Aspirin, asetominifen, ibuprofen gibi ağrı kesiciler güvenli, etkili şekilde ağrıları azaltabilir. Ancak bu ilaçların sık kullanımı bazı hastalarda başağrısına yol açabilir.
- SICAK VEYA SOĞUK TEDAVİLER KULLANIN Sıcak, tercihen nemli bir havluyu kafanızın arkasına koyun. Veya alına soğuk havlu koyun. Gerilim tipi başağrıları için sıcak yada soğuk bir banyo iyi gelebilir. Soğuk uygulama migren ağrılarına iyi gelebilir.
- EGZERSİZ YAPIN Eğer masabaşı işi yapıyor iseniz ara vererek:
-
- Baş ve boyun adalelerini rahatlatmak için başınızı bir yandan bir yana yavaşça döndürün.
- Omzunuzu çevirerek gevşetin.
- Ayağı kalkın ve dolaşın.
- UNUTMAYIN Eğer başağrılarınız şiddetlenir ya da devamlı hale gelirse mutlaka doktora başvurun.
Sonuç Olarak
- Başağrısından korunmak yada olan ağrıyı gidermek için TIBBİ YARDIM ALIN
- Ciddi ve tekrarlayan ağrılar için ASLA PES ETMEYİN
- Başağrısı ile mücadele etmenin birden fazla yolu vardır, UNUTMAYIN!